21 grudnia 2024r.
Synonimy
osteoartroza, zniekształcające zapalenie stawów
Opis
Jest to zespół chorobowy polegający na przedwczesnym zużyciu i zwyrodnieniu tkanek tworzących staw. Podstawową rolę odgrywają zmiany patologiczne w chrząstce stawowej, tworzenie wyrośli kostnych i rozwój stanu zapalnego w okolicznych tkankach miękkich. Choroba może dotyczyć każdego stawu, ale najczęściej występuje w stawach rąk i stóp, stawach biodrowych i kolanowych oraz w stawach kręgosłupa. Zwykle pojawia się po 40 roku życia.
Objawy
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Przyczyny
Przyczyny choroby nie są jak dotąd dostatecznie wyjaśnione. Uważa się, że na rozwój zmian zwyrodnieniowo-zniekształceniowych stawów wpływ mają czynniki biologiczne, mechaniczne, biochemiczne, zapalne i immunologiczne. W około 20% przypadków przyczyna choroby jest niemożliwa do ustalenia (tzw. pierwotne zmiany zwyrodnieniowe).
Czynniki sprzyjające zachorowaniuOtyłość
Ciężka praca nadmiernie obciążająca stawy
Przebyte zapalenia i urazy stawów
Schorzenia reumatyczne
Stosowanie leków sterydowych
Choroby powodujące różnice w długości kończyn
Przeciążenia stawów związane z aktywnością fizyczną i starzeniem się (prawie każda osoba po 50 roku życia ma dolegliwości spowodowane chorobą zwyrodnieniową stawów)
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Zapobieganie
Przebieg
Powstałych zmian zwyrodnieniowych nie można cofnąć. Można natomiast złagodzić objawy choroby. Zaniedbywanie leczenia i nie stosowanie się do zaleceń lekarza może przyspieszyć rozwój choroby, prowadząc do znacznego ograniczenia sprawności pacjenta. Dolegliwości bólowe, początkowo niewielkie, stopniowo narastają, przeszkadzając w czasie snu i wykonywaniu czynności codziennych. Wielu pacjentów wymaga ostatecznie operacyjnego zastąpienia chorego stawu stawem sztucznym (endoproteza).
Powikłania
Badania
Standardowo wykonuje się zdjęcia rentgenowskie chorego stawu. Dodatkowo wykonuje się badania laboratoryjne krwi, a czasami – także badania płynu z chorego stawu.
Cel leczenia
Celem leczenia jest przede wszystkim zmniejszenie dolegliwości bólowych, zatrzymanie postępu choroby oraz przywrócenie sprawności ruchowej pacjenta.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Leczenie powinno być prowadzone pod kontrolą lekarza ortopedy przy współpracy rehabilitanta, a często również lekarza reumatologa
Zabiegi rehabilitacyjne, fizykoterapia i masaże stanowią bardzo ważny element procesu leczniczego
Często konieczna jest zmiana stylu życia i modyfikacja sposobu wykonywania wielu czynności codziennych
W przypadku zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego często stosuje się kołnierze ortopedyczne
W zmianach kręgosłupa lędźwiowego pomocne są specjalne pasy i gorsety ortopedyczne
W bólach krzyża wskazane jest spanie na twardym materacu
Chore stawy nie powinny być narażone na zimno
Zanikom mięśniowym zapobiega umiarkowana aktywność fizyczna (zgodnie ze wskazówkami lekarza)
Czasami w zwalczaniu dolegliwości bólowych stosowana jest akupunktura
Przeciążeniom chorego stawu zapobiegają specjalne stabilizatory, laski lub kule
U osób z nadwagą niezbędna jest redukcja wagi ciała
Leczenie farmakologiczne
Z leków stosuje się głównie leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i rozluźniające mięśnie. W wielu przypadkach leki wstrzykuje się bezpośrednio do chorego stawu.
Leczenie farmakologiczne
Z leków stosuje się głównie leki przeciwbólowe, przeciwzapalne i rozluźniające mięśnie. W wielu przypadkach leki wstrzykuje się bezpośrednio do chorego stawu.
Leczenie operacyjne
Zmiany zaawansowane, którym towarzyszą silne dolegliwości bólowe, bardzo często wymagają leczenia operacyjnego, polegającego na wymianie chorego stawu i zastąpieniu go endoprotezą.
Podpis
Opracował
lek. med. Robert Frąc
lek. med. Robert Frąc
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.
Stosujemy się do standardu HONcode dla wiarygodnej informacji zdrowotnej -