Badanie przeprowadza się u wszystkich dzieci, u których lekarz pediatra stwierdził nieprawidłowości mogące wynikać z choroby układu nerwowego. Wskazane jest również u dzieci, których okres okołoporodowy przebiegał nieprawidłowo (otrzymały niskie wartości skali Apgar, ciężko chorowały w okresie noworodkowym, urodziły się przedwcześnie, przeszły zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych). Im wcześniej rozpoznaje się nieprawidłowości, tym wcześniej można rozpocząć leczenie, co w pewnych przypadkach zwiększa szansę ustąpienia dolegliwości.

Celem badania jest ocena rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka.

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania.

Badanie rozpoczyna się od zebrania dokładnego wywiadu od rodziców dziecka, czyli rozmowy o tym, jak dziecko do tej pory się rozwijało i jakie przebyło choroby. Lekarz pyta również o rodzinę dziecka, przebieg ciąży u matki i inne kwestie, które wydają się być istotne dla badania. W okresie noworodkowym i niemowlęcym badanie neurologiczne opiera się na dokładnej obserwacji dziecka, jego twarzy, ułożenia, ruchów i wydawanych przez niego dźwięków. Lekarz sprawdza również odruchy, czyli ułożenie i ruchy, jakie wykonuje dziecko pod wpływem określonych bodźców. Odruchy pojawiają się stopniowo, a następnie ustępują w odpowiedniej kolejności. Aby dokładnie je ocenić, lekarz niejednokrotnie zmienia pozycję dziecka, czasem przytrzymuje go tylko za nóżki lub trzyma układając ręce pod jego brzuszkiem i unosząc ponad powierzchnię materacyka. Takie postępowanie nie jest dla noworodka czy niemowlęcia szkodliwe. U dzieci starszych ocena odruchów wymaga użycia młoteczka neurologicznego, którym lekarz uderza w określone punkty ciała. Nie jest to bolesne, a stanowi istotną część badania neurologicznego. Kolejnym etapem jest ocena rozwoju psychicznego dziecka, którą wykonuje psycholog kliniczny. Polega ona na rozmowie z dzieckiem i obserwacji, jak rozwiązuje pewne zadane mu problemy. Czasami lekarz neurolog poszerza diagnostykę o badania dodatkowe, takie jak badanie okulistyczne, badanie elektroencefalograficzne, badanie elektromiograficzne czy też badania obrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny).

Opracowała
dr n. med. Iwona Maruniak-Chudek