Synonimy
skolioza
Opis
Jest to schorzenie rozwijające się u dzieci i młodzieży, częściej występujące u dziewcząt, polegające na wygięciu i skręceniu kręgosłupa. Skrzywienia zlokalizowane są przeważnie w odcinku piersiowym i lędźwiowym. Deformacji kręgosłupa towarzyszy często zniekształcenie klatki piersiowej. W części przypadków wada ma tendencję do progresji, to znaczy do powiększania się skrzywień. Zazwyczaj nie powoduje dolegliwości bólowych.
Objawy
Wczesny okres choroby
Nie stwierdza się żadnych oczywistych cech choroby, jednak można ją już rozpoznać badaniem ortopedycznym
Okres późniejszyWidoczne zniekształcenie tułowia – kręgosłup przyjmuje kształt litery S
Nierówne ułożenie barków, łopatek, miednicy
Niesymetryczna klatka piersiowa
Niesymetryczne biodra
Dziecko zaczyna się garbić
Bóle pleców (rzadko)
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Podejrzenie rozwoju skrzywienia kręgosłupa u dziecka.
Okres późniejszy
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Podejrzenie rozwoju skrzywienia kręgosłupa u dziecka.
Przyczyny
W 90% przypadków przyczyna choroby jest nieznana. W pozostałych 10% skrzywienie kręgosłupa może być wynikiem:
Wrodzonych wad w budowie kręgów kręgosłupa i żeber
Chorób układu nerwowego, na przykład: choroby Heinego-Medina lub choroby Recklinghausena, wrodzonych wad w budowie rdzenia kręgowego oraz niedowładów lub porażeń
Chorób mięśni, np. dystrofii mięśniowych
Chorób powodujących różnicę w długości kończyn dolnych
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Rodzinne występowanie choroby.
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Rodzinne występowanie choroby.
Zapobieganie
Nie są znane żadne sposoby zapobiegania chorobie.
Przebieg
Tylko wczesne wykrycie i specjalistyczne leczenie może dać korzystny wynik końcowy. Dziecko wymaga zwykle nadzoru do osiągnięcia pełnoletności, ponieważ choroba może postępować aż do zakończenia okresu wzrostu – u dziewcząt około 18 roku życia, a u chłopców nawet do 21 roku życia.
Powikłania
Badania
Podstawą rozpoznania choroby i oceny jej dalszego rozwoju są zdjęcia rentgenowskie, obok wstępnego specjalistycznego badania ortopedycznego.
Cel leczenia
Celem leczenia jest uzyskanie jak największej korekcji deformacji, a przede wszystkim zahamowanie progresji choroby, czyli powiększania się skrzywień kręgosłupa. Bardzo istotne jest również uniknięcie poważnych powikłań, wymienionych wcześniej, do których może prowadzić zaniedbanie leczenia.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Leczenie powinno być prowadzone tylko i wyłącznie pod nadzorem lekarza ortopedy
Większość przypadków skoliozy, to skrzywienia małe, które wymagają jedynie stałej kontroli lekarskiej i specjalnej gimnastyki korekcyjnej
W przypadku skrzywień powiększających się w leczeniu stosuje się gorsety ortopedyczne (czasami przez wiele lat). Nowoczesne gorsety są lekkie i prawie niewidoczne pod ubraniem
Przypadki dużych skrzywień lub skrzywień szybko powiększających się wymagają leczenia operacyjnego
W leczeniu dorosłych zaleca się ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu. Ćwiczenia nie skorygują skrzywienia, ale zapewnią lepszą kondycję i sprawność pacjenta. U dorosłych nie stosuje się gorsetów, gdyż ich kręgosłup zakończył już okres wzrostu
Różnice w długości kończyn wyrównuje się specjalnymi wkładkami lub butami. Duże różnice (ponad 3 cm) wymagają leczenia operacyjnego
Zakres aktywności fizycznej i uprawianie sportu zależą od decyzji lekarza. Zwykle zaleca się umiarkowaną aktywność, a ze sportów szczególnie wskazane pływanie
Leczenie farmakologiczne
Choroby nie można wyleczyć farmakologicznie.
Leczenie farmakologiczne
Choroby nie można wyleczyć farmakologicznie.
Leczenie operacyjne
Leczenie operacyjne polega na skorygowaniu skrzywienia kręgosłupa przy użyciu specjalnych metalowych wszczepów.
Podpis
Opracował:
lek. med. Robert Frąc
lek. med. Robert Frąc
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.