Synonimy
Zamrożony bark, PHS adhesiva, pericapsulitis
Opis
Jest to schorzenie stawu ramiennego charakteryzujące się narastającymi dolegliwościami bólowymi oraz postępującym zesztywnieniem stawu, co prowadzi do zupełnego zniesienia jego funkcji. Określenie „zamrożony bark” nie ma żadnego związku z niską temperaturą, a ma jedynie obrazowo określać brak ruchomości w chorym stawie. Schorzenie obejmuje, poza torebką stawową, również ścięgna okolicy barku, kaletki maziowe, mięśnie, naczynia krwionośne i nerwy. Może wystąpić u każdego, ale najczęściej spotykane jest u kobiet w wieku 40-60 lat oraz ludzi młodych wyczynowo uprawiających sport.
Objawy
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Przyczyny
Przyczyna rozwoju choroby w większości przypadków nie jest znana. Czasami stanowi ona następstwo drobnego urazu lub zapalenia ścięgna albo kaletki okolicy barku. Zrosty torebki stawowej powstają w ciągu 7-10 dni nieużywania chorego stawu. Pogłębia to ograniczenie ruchomości. Po kilku tygodniach zrosty torebki są już tak silne, że całkowicie blokują ruchy w stawie.
Czynniki sprzyjające zachorowaniuCukrzyca
Choroby naczyń obwodowych
Bagatelizowanie drobnych urazów barku
Zaniedbywanie leczenia stanów zapalnych kaletek i ścięgien okolicy barku
Unieruchomienie stawu z innych przyczyn
Słaba kondycja fizyczna
Praca siedząca
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Zapobieganie
Przebieg
Wyleczenie jest możliwe tylko pod ścisłą kontrolą lekarza ortopedy. Leczenie może trwać nawet kilka miesięcy. Schorzenie przebiega w 3 okresach: postępującego sztywnienia stawu, „zamrożenia” i odblokowania stawu. Leczenie musi być dobrane odpowiednio do okresu choroby. Czasami schorzenie ustępuje samoistnie.
Powikłania
Badania
Zwykle wykonuje się zdjęcie rentgenowskie chorego barku, a obecnie coraz częściej badanie rezonansowe (MRI).
Cel leczenia
Celem leczenia jest zatrzymanie postępu choroby, ustąpienie dolegliwości bólowych i poprawa zakresu ruchomości chorego barku.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Leczenie musi być prowadzone przez lekarza ortopedę
Wszelkie unieruchomienie przyspiesza „sztywnienie” barku
Stosowane zwykle zabiegi fizykoterapeutyczne przeważnie nie przynoszą efektu
W okresie postępującego ograniczenia zakresu ruchu wszelkie ćwiczenia powodują jedynie dodatkowe dolegliwości. Chorą kończynę najlepiej powiesić na temblaku i podać choremu leki przeciwzapalne oraz przeciwbólowe
W stadium „zamrożenia” dolegliwości bólowe zmniejszają się. Zaleca się wówczas rozpoczęcie delikatnych ruchów w bezbolesnym zakresie.
W okresie ustępowania zablokowania (tzw. „odmrażanie”) stopniowo zwiększa się zakres ruchu. Pożyteczne są wtedy intensywniejsze ćwiczenia, dobrane przez lekarza ortopedę
Obecnie uważa się, że próby siłowego rozciągania, tzw. manipulacje stawu, prowadzą tylko do jeszcze silniejszych zrostów torebki stawowej
Wykonywanie manipulacji stawu w znieczuleniu dodatkowo grozi złamaniem kości ramieniowej, zwichnięciem barku lub rozerwaniem mięśni barku
Leczenie farmakologiczne Zazwyczaj stosuje się niesterydowe leki przeciwzapalne, leki przeciwbólowe, uspokajające oraz preparaty sterydowe wstrzykiwane dostawowo.
Leczenie farmakologiczne Zazwyczaj stosuje się niesterydowe leki przeciwzapalne, leki przeciwbólowe, uspokajające oraz preparaty sterydowe wstrzykiwane dostawowo.
Leczenie operacyjne
W chwili obecnej uważa się, że przypadki nie poddające się leczeniu zachowawczemu powinny być leczone operacyjnie. Coraz częściej operacje wykonuje się przy pomocy artroskopu (wziernik połączony z kamerą, pozwalającą zajrzeć do stawu z minimalnego nacięcia – ok. 0,5 cm).
Podpis
Opracował:
lek. med. Robert Frąc
lek. med. Robert Frąc
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.