24 listopada 2024r.
Synonimy
Podagra
Opis
Dna moczanowa jest postacią zapalenia stawów spowodowaną odkładaniem się w nich kryształów kwasu moczowego. Tkanki otaczające staw również objęte są procesem zapalnym, co powoduje podrażnienie wrażliwych zakończeń nerwowych i wywołuje bardzo silny ból. Skłonność do zachorowania jest cechą wrodzoną. Choroba jest częstsza u mężczyzn, szczególnie między 30 a 60 rokiem życia.
Dna jest jedną z najstarszych chorób znanych człowiekowi. Chorowali na nią Aleksander Wielki, Michał Anioł, Martin Luter, Izaak Newton, Henryk VIII, Francis Bacon i Benjamin Franklin.
Dna jest jedną z najstarszych chorób znanych człowiekowi. Chorowali na nią Aleksander Wielki, Michał Anioł, Martin Luter, Izaak Newton, Henryk VIII, Francis Bacon i Benjamin Franklin.
Objawy
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Wystąpienie powyższych dolegliwości.
Duże znaczenie ma szybkie włączenie leczenia ostrego ataku dny. Jak najszybszy kontakt z lekarzem jest niezbędny.
Przyczyny
Kwas moczowy jest produktem przemiany materii (a dokładnie związków zwanych purynami). Prawidłowo wydalany jest przez nerki z moczem. W przypadku zwiększonej jego ilości w organizmie, nerki nie potrafią wydalić całej ilości kwasu moczowego, którego nadmiar odkłada się w stawach i powoduje stan zapalny. Praktycznie każdy może zachorować na dnę moczanową, ponieważ nerki mają ograniczoną zdolność do wydalania kwasu moczowego. W przeciwieństwie do powszechnych opinii, choroba nie jest spowodowana wystawnym trybem życia i łakomstwem. Skłonność do przejadania się i nadużywania alkoholu może wywołać atak dny u osób predysponowanych. Ma to związek z otyłością i wysokim ciśnieniem krwi. Niektóre leki (np. leki moczopędne), urazy, operacje lub głód również mogą wywołać atak dny.
Przebieg
Pierwszy atak dotyczy zwykle jednego stawu i może trwać od kilku godzin do kilku dni – zwykle 2-3 dni, w zależności od czasu rozpoczęcia leczenia. Czasami atak może pojawić się tylko raz w całym życiu i nigdy się nie powtórzyć. Brak odpowiedniego leczenia grozi powtarzaniem się ataków choroby i wystąpieniem powikłań.
Powikłania
Zaniedbywanie leczenia może prowadzić do rozwoju chorób nerek (np. kamicy nerkowej), a także do szybkiego rozwoju zmian zwyrodnieniowych w zajętych stawach.
Badania
Chorobę rozpoznaje się na podstawie oznaczenia poziomu kwasu moczowego we krwi.
Cel leczenia
Celem leczenia jest przerwanie ostrego ataku choroby oraz zapobieganie jej nawrotom.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Ograniczenie spożywania potraw bogatych w puryny, takich jak: wątróbki, móżdżek, nerki, ryby z puszki (sardynki, anchois, śledzie)
Zmniejszenie spożycia alkoholu
Zapewnienie odpowiedniej (zrównoważonej) diety
Wypijanie odpowiedniej ilości płynów
Dbałość o prawidłową wagę ciała
Unikanie radykalnego odchudzania się
Dbałość o dobrą kondycję fizyczną
Unikanie nadmiernych wysiłków fizycznych
Unikanie narażenia organizmu na zimno
Noszenie wygodnego obuwia
W czasie napadu konieczne jest leżenie w łóżku. Ulgę przynosi okładanie chorego stawu lodem
Leczenie farmakologiczne
Szybkie wdrożenie leczenia farmakologicznego jest konieczne w ostrym ataku dmy.
Jeżeli atak dny wystąpił tylko raz, to dalsze leczenie farmakologiczne nie jest konieczne i wystarcza przestrzeganie zaleceń dietetycznych. Jeżeli ataki dny powtarzają się, to poza dietą konieczne staje się przyjmowanie leków, często do końca życia (celem uniknięcia nawrotów choroby).
Leczenie farmakologiczne
Szybkie wdrożenie leczenia farmakologicznego jest konieczne w ostrym ataku dmy.
Jeżeli atak dny wystąpił tylko raz, to dalsze leczenie farmakologiczne nie jest konieczne i wystarcza przestrzeganie zaleceń dietetycznych. Jeżeli ataki dny powtarzają się, to poza dietą konieczne staje się przyjmowanie leków, często do końca życia (celem uniknięcia nawrotów choroby).
Podpis
Opracował
lek. med. Robert Frąc
lek. med. Robert Frąc
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.
Stosujemy się do standardu HONcode dla wiarygodnej informacji zdrowotnej -