21 listopada 2024r.
Opis
Jest to zaburzenie symetrycznego ustawienia gałek ocznych spowodowane utratą zdolności oczu do skupiania się równocześnie na jednym obrazie lub utratą zdolności mięśni do wykonywania skoordynowanych ruchów. Oko może „uciekać” do wewnątrz (w kierunku nosa) – zez zbieżny. Jeżeli „ucieka” na zewnątrz – zez rozbieżny. Może pojawiać się w okresie niemowlęcym, w wieku przedszkolnym lub szkolnym (najrzadziej). Zez może pojawić się również w wieku dorosłym (zez porażenny) i występuje wtedy podwójne widzenie, które jest bardzo uciążliwe. Zez porażenny może być spowodowany zaburzeniami neurologicznymi lub urazem.
Objawy
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Przyczyny
Ruchami gałek ocznych kierują ośrodki w mózgu, które przekazują impulsy do mięśni poruszających gałki oczne. Brak koordynacji ruchowej gałek może wynikać z:
Obecności wad wzroku, które utrudniają powstanie takich samych obrazów na siatkówkach obu oczu, a tym samym nastawianie się oczu na ten sam punkt w przestrzeni. Oko, w którym wada wzroku jest większa, daje niewyraźny obraz, który nie jest odbierany przez mózg Jest ono wyłączone z patrzenia i ustawia się w zezie
Drobnych urazów mięśni gałkoruchowych i mózgu
Uszkodzenia nerwów zaopatrujących mięśnie gałkoruchowe (zez porażenny)
Czynniki sprzyjające zachorowaniu Wady wzroku u dzieci
Urazy okołoporodowe, wcześniactwo
Występowanie zeza w rodzinie
Zespół Downa
Nieczynność jednego oka z powodu choroby
Czynniki sprzyjające zachorowaniu
Zapobieganie
Nie ma sposobów zapobiegania.
Przebieg
O ile jest wcześnie wykryty i leczony, zez może ustąpić całkowicie.
Jeżeli dojdzie do trwałego obniżenia ostrości wzroku w jednym oku, możliwe jest wykonywanie prawie wszystkich czynności, także prowadzenie samochodu. Niemożliwe jest wykonywanie niektórych zawodów. Należy szczególnie chronić zdrowe oko przed urazami.
Jeżeli dojdzie do trwałego obniżenia ostrości wzroku w jednym oku, możliwe jest wykonywanie prawie wszystkich czynności, także prowadzenie samochodu. Niemożliwe jest wykonywanie niektórych zawodów. Należy szczególnie chronić zdrowe oko przed urazami.
Powikłania
Cel leczenia
Celem leczenia jest uzyskanie jak najlepszej ostrości wzroku obu oczu, równoległe ustawienie oczu i uzyskanie obuocznego (przestrzennego) widzenia.
Leczenie polega na korekcji wady wzroku (okulary), zasłanianiu silniejszego oka w celu zmuszenia słabszego do pracy, ćwiczeniach mięśni gałkoruchowych (ćwiczenia ortoptyczne). Niekiedy konieczne jest wykonanie operacji na mięśniach w celu odpowiedniego ustawienia oczu.
Leczenie polega na korekcji wady wzroku (okulary), zasłanianiu silniejszego oka w celu zmuszenia słabszego do pracy, ćwiczeniach mięśni gałkoruchowych (ćwiczenia ortoptyczne). Niekiedy konieczne jest wykonanie operacji na mięśniach w celu odpowiedniego ustawienia oczu.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Rozpoznanie ustala się na podstawie badania okulistycznego. Czasem konieczne jest również badanie neurologiczne
W czasie gdy sprawniejsze oko jest zasłonięte, należy chronić dziecko przed urazami
Brak szczególnych zaleceń dotyczących diety
Leczenie farmakologiczne Czasem podaje się do oczu przez kilka dni atropinę w celu określenia wady wzroku. W tym czasie dziecko gorzej widzi, zwłaszcza z bliska i musi być zwolnione z czytania i pisania w szkole. Również później podaje się czasem atropinę do silniejszego oka u dzieci starszych, które źle tolerują zasłanianie. Powoduje ona, że oko to gorzej widzi z bliska i oko słabsze zmuszone jest do patrzenia.
Leczenie farmakologiczne Czasem podaje się do oczu przez kilka dni atropinę w celu określenia wady wzroku. W tym czasie dziecko gorzej widzi, zwłaszcza z bliska i musi być zwolnione z czytania i pisania w szkole. Również później podaje się czasem atropinę do silniejszego oka u dzieci starszych, które źle tolerują zasłanianie. Powoduje ona, że oko to gorzej widzi z bliska i oko słabsze zmuszone jest do patrzenia.
Podpis
Opracowała
lek. med. Marta Lebecka-Stangret
spec. II° chorób oczu
lek. med. Marta Lebecka-Stangret
spec. II° chorób oczu
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.
Stosujemy się do standardu HONcode dla wiarygodnej informacji zdrowotnej -