28 marca 2024r.
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
 
Synonimy  ->
Hipotyreoza
Opis  ->
Jest to choroba spowodowana niedostateczną produkcją hormonów tarczycy. Tarczyca jest niewielkim gruczołem wewnątrzwydzielniczym w kształcie motyla, położonym w obrębie szyi. Wydzielane przez tarczycę hormony biorą udział we wszystkich procesach metabolicznych ustroju. Niedoczynność tarczycy występuje u osób obojga płci, częściej jednak u kobiet. Zwiększoną zachorowalność obserwuje się u osób otyłych oraz po 60 roku życia.
Objawy  ->
  • Łatwe marznięcie
  • Zmniejszone pocenie się
  • Zmniejszenie apetytu
  • Zaparcia
  • Bóle w klatce piersiowej
  • Zmatowienie i powolny wzrost włosów
  • Zwolnione tętno; u starszych paradoksalnie przyspieszone, kołatania serca
  • Przybór masy ciała
  • Zmniejszenie aktywności fizycznej i psychicznej
  • Nadmierna senność lub bezsenność
  • Zaburzenia psychiczne: depresja, psychoza, upośledzenie pamięci
  • Obrzęki, szczególnie powiek
  • Maskowaty wyraz twarzy, opadanie powiek
  • Suchość i szorstkość skóry
  • Zmniejszona tolerancja na leki
  • Spadek popędu płciowego, niepłodność
  • Zaburzenia miesiączkowania
  • Niedokrwistość
  • Drętwienie i mrowienie dłoni oraz stóp
  • Niski, zachrypnięty głos

  • Nie wszystkie z powyżej wymienionych objawów muszą wystąpić u każdego chorego na niedoczynność tarczycy

    Kontaktu z lekarzem wymaga:
  • Każdy chory z podejrzeniem niedoczynności tarczycy, dotychczas nieleczony z tego powodu
  • Brak poprawy po 3 tygodniach leczenia niedoczynności tarczycy
  • Pojawienie się objawów ubocznych leczenia farmakologicznego (ból w klatce piersiowej, kołatanie serca, wzrost ciśnienia tętniczego, biegunka, drżenie rąk, nadmierne pocenie się)


  • Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
    Przełom w następstwie hipotyreozy, objawiający się postępującym otępieniem, obniżeniem temperatury ciała, drgawkami, a wreszcie śpiączką.
    Przyczyny  ->
    Często pozostają nieznane. Najczęstsze przyczyny niedoczynności tarczycy to:
  • Chirurgiczne usunięcie tarczycy lub jej fragmentu z powodu nadczynności, wola lub raka
  • Leczenie jodem radioaktywnym z powodu nadczynności tarczycy
  • Niedobór jodu w diecie
  • Choroba autoimmunologiczna, w której układ odpornościowy chorego niszczy gruczoł tarczowy
  • Zapalenie tarczycy
  • Stosowanie leków, wpływających hamująco na czynność tarczycy, np. związków litu, jodków
  • Radioterapia tarczycy lub narządów sąsiadujących
  • Niedoczynność przysadki mózgowej (wskutek martwicy, guza, urazu), która w warunkach fizjologicznych wydziela TSH – hormon stymulujący tarczycę
  • Zapobieganie  ->
    W chwili obecnej nie jest znany sposób zapobiegania pierwotnej niedoczynności tarczycy. U chorych poddanych naświetlaniom lub operacji tarczycy konieczne jest jak najszybsze włączenie terapii zastępczej hormonami tarczycy.
    Przebieg  ->
    Niedoczynność tarczycy może być skutecznie leczona uzupełniającym podawaniem hormonów tarczycy w ilościach niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Konieczne są okresowe badania lekarskie w celu ustalenia optymalnej dawki leku. Leczenia nie należy przerywać, gdyż objawy choroby mogą wówczas nawrócić.
    Powikłania  ->
  • Śpiączka hipometaboliczna (przełom w następstwie hipotyreozy) – opis objawów powyżej; powikłanie to występuje bardzo rzadko, częściej w chłodniejszym klimacie
  • Zmniejszona odporność na infekcje
  • Przełom nadnerczowy wskutek intensywnego leczenia niedoczynności tarczycy
  • Niepłodność
  • Demineralizacja kości w wyniku przewlekłego stosowania dużych dawek hormonów tarczycy
  • Trwałe upośledzenie umysłowe u nieleczonych niemowląt i dzieci
  • Badania  ->
  • Badania hormonalne – stężenie wolnych (niezwiązanych z białkiem) hormonów tarczycy (T4 i T3) oraz TSH (hormonu przysadkowego, regulującego funkcję tarczycy)
  • Poziom przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy.
    Należy podkreślić, że na podstawie wyników badań hormonalnych nie można precyzyjnie określić, jakiej dawki substytucyjnej hormonów tarczycy wymaga chory
  • Stężenie cholesterolu w surowicy – jest często podwyższone
  • Cel leczenia  ->
    Celem leczenia jest ustalenie optymalnej terapii zastępczej hormonami tarczycy, tak aby dawka leku była dostosowana do zapotrzebowania chorego.
    Leczenie  ->
    Zalecenia ogólne
    Nie zaleca się ograniczania aktywności fizycznej.
    Wskazane jest stosowanie diety bogatej w błonnik, pozwalającej uniknąć zaparć, a w przypadku chorych z nadwagą – niskokalorycznej.

    Leczenie farmakologiczne
    W leczeniu hipotyreozy stosuje się preparaty hormonów tarczycy. Dawkowanie ustala się indywidualnie w zależności od wieku chorego, płci, ciężaru ciała, stopnia zaawansowania choroby, czynności przewodu pokarmowego, chorób współistniejących oraz stosowanych leków. U chorych w wieku podeszłym oraz u pacjentów z chorobami serca terapię rozpoczyna się od najmniejszych dawek, które są stopniowo zwiększane.
    Podpis  ->
    Opracowała
    lek. med. Agnieszka Madej-Pilarczyk
    Zakład Endokrynologii, Instytut CMDiK

    Nota prawna


    Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.