03 kwietnia 2025r.
Synonimy
Owsiki
Opis
Jest to inwazja pasożytnicza końcowej części jelita cienkiego oraz jelita grubego, często występująca u dzieci. Samica owsika (Enterobius vermicularis) jest biała, ma długość około 1 cm i szerokość nitki, samiec jest mniejszy.
Objawy
Głównym i zazwyczaj jedynym objawem jest swędzenie okolicy odbytu, które pojawia się wkrótce po położeniu się do łóżka. Świąd może utrudniać zasypianie i przerywać sen. U dziewczynek występuje niekiedy także swędzenie sromu i upławy. U dzieci zakażenie może manifestować się wzmożoną pobudliwością nerwową i bólami głowy.
Kontaktu z lekarzem wymaga:Stwierdzenie objawów wymienionych powyżej
Nawrót dolegliwości po leczeniu
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Przyczyny
Do zakażenia owsikami dochodzi drogą pokarmową, poprzez połknięcie lub wdychanie jaj. Jaja mogą być przenoszone za pośrednictwem brudnych rąk i przedmiotów codziennego użytku, takich jak brudna bielizna i pościel. W domu osoby zakażonej jaja często znajdują się w kurzu i osadzają się na produktach spożywczych.
Larwy owsika wydobywają się z jaj w końcowej części jelita cienkiego lub w jelicie grubym i tam dojrzewają. Dorosłe samice wraz z kałem opuszczają jelito lub samodzielnie wydostają się przez odbyt na zewnątrz (zwykle nocą) i składają jaja na skórze wokół odbytu. Często dochodzi do samozakażenia.
Larwy owsika wydobywają się z jaj w końcowej części jelita cienkiego lub w jelicie grubym i tam dojrzewają. Dorosłe samice wraz z kałem opuszczają jelito lub samodzielnie wydostają się przez odbyt na zewnątrz (zwykle nocą) i składają jaja na skórze wokół odbytu. Często dochodzi do samozakażenia.
Zapobieganie
Należy zwrócić uwagę, żeby dzieci myły ręce przed jedzeniem, zwłaszcza po każdej zabawie z rówieśnikami oraz po skorzystaniu z toalety. To samo dotyczy wszystkich domowników, którzy mieszkają z osobą chorą. Pozostałe zalecenia dotyczą przestrzegania ogólnych zasad higieny osobistej i czystości w domu. Należy starannie myć warzywa i owoce, żywność przechowywać pod przykryciem i w lodówce.
Przebieg
Leczenie jest skuteczne, jeśli przestrzega się jednocześnie wszystkich zaleceń dotyczących higieny. Często dochodzi do nawrotów.
Powikłania
Brak istotnych powikłań.
Badania
Wykonuje się badanie kału na obecność pasożytów lub badanie naskórka pobranego z okolicy odbytu (tak zwanych zeskrobin) na obecność jaj.
Cel leczenia
Celem leczenia jest eliminacja pasożytów z organizmu oraz zniszczenie jaj w najbliższym otoczeniu chorego.
Leczenie
Zalecenia ogólne
W domu osoby chorej w celu wytępienia zakażenia należy rygorystycznie przestrzegać higieny osobistej, codziennie zmieniać bieliznę pościelową i osobistą, dezynfekować urządzenia sanitarne i czyścić podłogę odkurzaczem. Przy świądzie odbytu wskazane jest częste podmywanie i stosowanie miejscowo maści łagodzących podrażnienia.
Dieta nie ma znaczenia.
Nie ma ograniczeń odnośnie aktywności fizycznej.
Leczenie farmakologiczne
Najczęściej stosowany lek to pyrantel. Kurację powtarza się kilkakrotnie w odstępach dwutygodniowych. Po rozpoznaniu zakażenia u jednej osoby leczy się wszystkich domowników.
W domu osoby chorej w celu wytępienia zakażenia należy rygorystycznie przestrzegać higieny osobistej, codziennie zmieniać bieliznę pościelową i osobistą, dezynfekować urządzenia sanitarne i czyścić podłogę odkurzaczem. Przy świądzie odbytu wskazane jest częste podmywanie i stosowanie miejscowo maści łagodzących podrażnienia.
Dieta nie ma znaczenia.
Nie ma ograniczeń odnośnie aktywności fizycznej.
Leczenie farmakologiczne
Najczęściej stosowany lek to pyrantel. Kurację powtarza się kilkakrotnie w odstępach dwutygodniowych. Po rozpoznaniu zakażenia u jednej osoby leczy się wszystkich domowników.
Podpis
Opracowała
dr n. med. Edyta Zagórowicz
dr n. med. Edyta Zagórowicz
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.
Stosujemy się do standardu HONcode dla wiarygodnej informacji zdrowotnej -