21 listopada 2024r.
Opis
Jest to przewlekły lub ostry stan zapalny błony śluzowej wyścielającej żołądek, prowadzący do jej uszkodzenia i zaniku.
Objawy
Objawy ostrego zapalenia występują nagle. Zazwyczaj pojawia się ból i ucisk w górnej części brzucha (tak zwanym dołku podsercowym) oraz nudności i wymioty, a niekiedy także biegunka. Przy zapaleniu krwotocznym mogą wystąpić wymioty krwią oraz luźne, czarne (smoliste) stolce. Przewlekłe zapalenie żołądka najczęściej przebiega bezobjawowo. Czasami występują niespecyficzne bóle w górnej części brzucha, uczucie pełności po posiłkach, brak apetytu. Dolegliwości mogą się nasilać po tłustych pokarmach i alkoholu.
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Uporczywe wymioty, niemożność doustnego przyjmowania płynów.
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:Wymioty krwią
Smoliste stolce
Silne bóle brzucha
Nagłe osłabienie, zasłabnięcie
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Uporczywe wymioty, niemożność doustnego przyjmowania płynów.
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
Przyczyny
Ostre zapalenie żołądka jest najczęściej wynikiem zatrucia pokarmowego, nadużycia alkoholu, stosowania aspiryny i innych niesterydowych leków przeciwzapalnych (zalecanych zwykle przy bólach stawowych). Również operacje, rozległe oparzenia, urazy oraz silne stresy mogą doprowadzić do ostrego uszkodzenia błony śluzowej. Najczęstszą przyczyną przewlekłego zapalenia żołądka jest zakażenie bakteriami o nazwie Helicobacter pylori. Inne nieprawidłowości, które usposabiają do powstania stanu zapalnego to zarzucanie treści dwunastniczej do żołądka lub choroby z autoagresji, w których organizm produkuje przeciwciała przeciwko własnym komórkom. Niezależnie od przyczyny zapalenia błona śluzowa jest przekrwiona, obrzęknięta. Niekiedy dochodzi do powstania płytkich nadżerek, a nawet owrzodzeń, które mogą być przyczyną krwawienia.
Zapobieganie
Zapobieganie zatruciom pokarmowym polega na przestrzeganiu higieny osobistej, myciu rąk przed jedzeniem, starannym myciu warzyw i owoców, ochronie żywności przed owadami. Należy unikać żywności nieświeżej, przeterminowanej, potraw z budek, przyczep i straganów. Zapaleniu żołądka sprzyja przyjmowanie wymienionych wcześniej leków, dlatego można je stosować tylko pod nadzorem lekarza. Ponadto zaleca się zaprzestanie palenia papierosów, ograniczenie spożycia alkoholu, kawy, czarnej herbaty i ostrych przypraw. U osób zakażonych Helicobacter pylori powinno się wytępić bakterie.
Przebieg
Ostre zapalenie żołądka mija w ciągu kilku dni, jeśli zlikwiduje się przyczynę, która je wywołała. Przebieg przewlekłego zapalenia żołądka również zależy od przyczyny, ale w większości przypadków wyeliminowanie zakażenia Helicobacter pylori prowadzi do wyleczenia.
Powikłania
Badania
Rozpoznanie ustala się na podstawie wziernikowania żołądka (gastroskopii), w trakcie którego może być potrzebne pobranie wycinków błony śluzowej. Wycinki bada się pod kątem zakażenia Helicobacter pylori oraz ocenia pod mikroskopem.
Cel leczenia
Celem leczenia jest łagodzenie objawów, przyspieszenie gojenia błony śluzowej żołądka, zapobieganie powikłaniom.
Leczenie
Zalecenia ogólne
Leczenie najczęściej prowadzi się w domu, a pobyt w szpitalu jest konieczny w przypadku krwawienia. Przy objawach ostrego zapalenia przez pierwszy dzień choroby zaleca się przyjmowanie tylko płynów (wody, mleka), a od następnego dnia można jeść kleik, bułki i stopniowo powrócić do normalnej diety. Przez kilka - kilkanaście dni powinno się zdecydowanie unikać alkoholu, kawy i ostrych przypraw, silnie pobudzających wydzielanie kwasu solnego. Po ustąpieniu ostrych objawów można powrócić do normalnej aktywności fizycznej.
Leczenie farmakologiczneLeki hamujące wydzielanie kwasu solnego
Inne leki przyspieszające gojenie zmian zapalnych
Leki zobojętniające kwas solny dostępne bez recepty
Antybiotyki w przypadku zakażenia Helicobacter pylori
Leczenie najczęściej prowadzi się w domu, a pobyt w szpitalu jest konieczny w przypadku krwawienia. Przy objawach ostrego zapalenia przez pierwszy dzień choroby zaleca się przyjmowanie tylko płynów (wody, mleka), a od następnego dnia można jeść kleik, bułki i stopniowo powrócić do normalnej diety. Przez kilka - kilkanaście dni powinno się zdecydowanie unikać alkoholu, kawy i ostrych przypraw, silnie pobudzających wydzielanie kwasu solnego. Po ustąpieniu ostrych objawów można powrócić do normalnej aktywności fizycznej.
Leczenie farmakologiczne
Leczenie operacyjne
W przypadku krwotocznego zapalenia żołądka, gdy krwawienie nie ustaje pod wpływem leków, bardzo rzadko konieczna jest operacja polegająca na wycięciu żołądka.
Podpis
Opracowała
lek. med. Edyta Zagórowicz
lek. med. Edyta Zagórowicz
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.
Stosujemy się do standardu HONcode dla wiarygodnej informacji zdrowotnej -