Opis
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Jest to ostra choroba zakaźna wywoływana przez bakterię o nazwie pałeczka duru brzusznego (Salmonella). Charakteryzuje się stopniowym pojawianiem się i narastaniem objawów oraz długotrwałym utrzymywaniem się stałej, wysokiej gorączki. Do zachorowań dochodzi najczęściej w krajach i środowiskach o niskim poziomie higieny.
Objawy
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Początek choroby jest zwykle mało charakterystyczny: dochodzi do pogorszenia się samopoczucia, pojawiają się bóle głowy, brak apetytu i stan podgorączkowy. Potem dochodzi do stopniowego wzrostu temperatury ciała i dołączają się wymioty i bóle brzucha. Temperatura ciała sięga 39-40°C, co może prowadzić do zaburzeń stanu świadomości. Może pojawić się zaparcie stolca, ale częściej występuje biegunka, w najcięższym okresie wypróżnienia mogą pojawiać się do kilkudziesięciu razy na dobę. Po kilku dniach choroby na skórze może wystąpić wysypka – bladoróżowe drobne plamki na brzuchu i klatce piersiowej. Po około 3 tygodniach choroby temperatura zaczyna spadać i rozpoczyna się okres zdrowienia.
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Wystąpienie wymienionych powyżej objawów.
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:Wysoka gorączka, zaburzenia świadomości
Silne bóle brzucha, stolec z domieszką krwi
Kaszel i odkrztuszanie plwociny z domieszką krwi, duszność
Bóle mięśni nóg, obrzęki nóg oraz bóle stawów
Kontaktu z lekarzem wymaga:
Wystąpienie wymienionych powyżej objawów.
Szybkiego kontaktu z lekarzem wymaga:
Przyczyny
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Po dostaniu się do przewodu pokarmowego pałeczka duru brzusznego umiejscawia się w jelicie cienkim, po czym wnika do układu chłonnego. Produkowana przez nią toksyna dostaje się do krwi, jest przyczyną gorączki i uszkadza wiele narządów. Źródłem bakterii są wydzieliny chorej osoby, przede wszystkim kał. Do zakażenia może dojść poprzez zakażoną wodę, żywność i mleko oraz przez bezpośredni kontakt z chorym. Dużą rolę w przenoszeniu zarazków odgrywają owady.
Zapobieganie
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Zapobieganie polega na przestrzeganiu zasad higieny osobistej, myciu rąk przed jedzeniem, starannym myciu warzyw i owoców, właściwym przechowywaniu żywności (ochrona przed owadami). Wodę można pić tylko ze znanych i zbadanych źródeł. Ponadto ważna jest izolacja chorego i jego wydalin.
Przebieg
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Po 3-4 tygodniach właściwego leczenia następuje wyzdrowienie. Choroba jest nadal bardzo niebezpieczna i może zakończyć się śmiercią u osób starszych, z chorobami serca oraz w przypadku wystąpienia ciężkich powikłań. Choroba może nawracać. Ozdrowieńców bada się pod kątem nosicielstwa i poddaje ewentualnemu leczeniu.
Powikłania
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Badania
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Do potwierdzenia duru potrzebne są badania bakteriologiczne kału i krwi (posiewy). W późniejszym okresie choroby można ponadto oznaczać we krwi obecność przeciwciał przeciwko bakteriom.
Cel leczenia
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Celem leczenia jest eliminacja bakterii z organizmu, nawadnianie (u chorych w ciężkim stanie podtrzymywanie funkcji życiowych) oraz zapobieganie powikłaniom.
Leczenie
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Zalecenia ogólne
Leczenie ciężkich postaci choroby prowadzone jest w szpitalu, przy mniej nasilonych objawach można prowadzić je w domu. W szpitalu chory otrzymuje kroplówki dożylne i leki w postaci dożylnej lub doustnej. Jeśli chory może odżywiać się doustnie, dieta powinna być początkowo płynna, bezresztkowa (to znaczy bez błonnika, warzyw i owoców) i bogatokaloryczna, aby nie powodować wzdęcia i nadmiernej perystaltyki jelit. Można wykorzystać gotowe, dostępne w aptece płynne odżywki zawierające odpowiednią mieszankę węglowodanów, białek i tłuszczów, która pokrywa zapotrzebowanie kaloryczne. W miarę zdrowienia dietę powoli się rozszerza. Najpóźniej wprowadza się warzywa i owoce.
Leczenie farmakologiczneAntybiotyki (chloramfenikol, ampicylina, kotrimoksazol)
Leki przeciwgorączkowe
Leczenie ciężkich postaci choroby prowadzone jest w szpitalu, przy mniej nasilonych objawach można prowadzić je w domu. W szpitalu chory otrzymuje kroplówki dożylne i leki w postaci dożylnej lub doustnej. Jeśli chory może odżywiać się doustnie, dieta powinna być początkowo płynna, bezresztkowa (to znaczy bez błonnika, warzyw i owoców) i bogatokaloryczna, aby nie powodować wzdęcia i nadmiernej perystaltyki jelit. Można wykorzystać gotowe, dostępne w aptece płynne odżywki zawierające odpowiednią mieszankę węglowodanów, białek i tłuszczów, która pokrywa zapotrzebowanie kaloryczne. W miarę zdrowienia dietę powoli się rozszerza. Najpóźniej wprowadza się warzywa i owoce.
Leczenie farmakologiczne
Leczenie operacyjne
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Wskazaniem do leczenia operacyjnego jest wystąpienie groźnych powikłań (przedziurawienie jelit).
Podpis
![->](http://emedica.pl/components/com_encyklopedia/css/arrow_right.png)
Opracowała
dr n. med. Edyta Zagórowicz
dr n. med. Edyta Zagórowicz
Nota prawna
Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.