Niewielkie dolegliwości bólowe krzyża spowodowane są zwykle naciągnięciami więzadeł i mięśni kręgosłupa lędźwiowego. Silne bóle natomiast mogą być wynikiem uszkodzenia stawów kręgosłupa lub najczęściej krążków międzykręgowych, potocznie nazywanych dyskami. Krążek zbudowany jest z pierścienia włóknistego otaczającego jądro miażdżyste. Uszkodzenie pierścienia powoduje wypadanie jądra miażdżystego do kanału kręgowego i ucisk na rdzeń kręgowy lub korzenie nerwowe. Do uszkodzenia dochodzi przeważnie podczas pochylania tułowia do przodu, zwłaszcza przy podnoszeniu ciężkich przedmiotów. Bóle krzyża mają tendencję do nawrotów, które mogą zdarzać się częściej, jeżeli nie przestrzega się zaleceń i nie chroni kręgosłupa przed przeciążeniami.

Zapobieganie bólom krzyża

Dostosowanie aktywności fizycznej do aktualnych możliwości organizmu

Pamiętanie o prawidłowej postawie podczas prac domowych itp.

Unikanie przemęczenia

Wykonywanie regularnych ćwiczeń wzmacniających mięśnie grzbietu i brzucha

Nigdy nie należy pochylać się do przodu przy wyprostowanych kolanach
Sport

Unikanie nagłych skrętów tułowia i nagłego przesilania mięśni (tenis, kulturystyka, jazda konna)

Zalecane zajęcia fizyczne to jogging, pływanie oraz długie spacery
Siedzenie

Unikanie długotrwałego siedzenia w jednej pozycji, szczególnie w samochodzie

W pozycji siedzącej kolana powinny znajdować się wyżej niż biodra, a plecy powinny być wyprostowane

Okolica lędźwiowa powinna być podparta
Leżenie w łóżku i spanie

Poduszka powinna być mała

Zaleca się spanie na boku

Materac powinien być stosunkowo twardy
Podnoszenie przedmiotów

Nie należy podnosić przedmiotów cięższych niż 10 kg.

Ciężar należy podnosić z pozycji kucznej i utrzymując plecy proste

Nie wolno pochylać się nad podnoszonym przedmiotem

Podnoszenie odbywa się siłą nóg, a nie pleców

Podczas podnoszenia przedmiotu nie należy pochylać tułowia do przodu, ani do tyłu
Zajęcia domowe

Podczas prac domowych ręce należy trzymać w taki sposób, aby plecy były proste

Należy unikać prac z opuszczonymi rękami i pochylonym tułowiem, jak np. prace ogrodowe

Szczególnie należy uważać, gdy plecy są pochylone, jak np. przy wiązaniu sznurowadeł lub zakładaniu skarpet

Stopę najlepiej oprzeć, np. na stołku, aby nie trzeba było się nadmiernie schylać.

Opracował
lek. med. Robert Frąc