Płytkie uśpienie, płytkie znieczulenie

Zabiegi diagnostyczne i drobne zabiegi lecznicze, które mogą być bolesne, wywołać niepokój dziecka lub też do wykonania których niezbędny jest bezruch pacjenta, np. endoskopia, punkcja lędźwiowa, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny.

Nie ma bezwzględnych przeciwwskazań do wykonania sedacji, jeżeli spełnione są warunki dobrego przygotowania pacjenta. O zastosowaniu sedacji zawsze decyduje lekarz na podstawie badania i obserwacji pacjenta, a w uzasadnionych przypadkach może zabieg i sedację odroczyć.

Metoda ta pozwala na uspokojenie pacjenta i przeprowadzenie zabiegu w sposób jak najmniej stresujący dla dziecka. Zwykle dziecko nie pamięta badania czy zabiegu, a stan jego świadomości jest ograniczony w sposób kontrolowany.

Ważne jest wcześniejsze dokładne zebranie wywiadu dotyczącego rozwoju dziecka, przebytych i aktualnych schorzeń oraz ocena wykonanych badań laboratoryjnych (o konieczności ich wykonania zwykle rodzice zostają poinformowani przed planowym zabiegiem).
Dziecko musi być na czczo, nie może gorączkować ani demonstrować objawów ostrej infekcji dróg oddechowych. O zastosowaniu sedacji w sytuacjach nagłych, gdy któryś z wymienionych warunków nie jest spełniony, decyduje lekarz anestezjolog.

Sedacja płytka może być przeprowadzona za pomocą leków doustnych, po których dziecko nie traci kontaktu z otoczeniem, ale jest spokojne, senne, nie odbiera wyraźnie nieprzyjemnych doznań.
Niekiedy jednak wymagane jest pogłębienie sedacji, wtedy warunkiem jej przeprowadzenia jest założony do żyły wenflon. W zależności od zastosowanego preparatu i dawki, leki powodują uspokojenie pacjenta lub też dają sen, lecz z zachowaniem własnego oddechu. Przez cały czas trwania zabiegu i prowadzonej sedacji dziecko jest obserwowane przez lekarza, a w uzasadnionych sytuacjach monitorowane są podstawowe funkcje życiowe (czynność serca, oddech) za pomocą aparatury. Po zakończeniu badania dziecko stopniowo odzyskuje pełną świadomość i/lub wybudza się ze snu. Czasami zalecane jest podanie kroplówki celem szybszego wypłukania leków z organizmu pacjenta. Zwykle po zastosowanej sedacji dziecko nie odczuwa żadnych dolegliwości; niekiedy może być nieco ospałe lub nadmiernie pobudzone, lub też mieć odruchy wymiotne. Zaleca się, aby dziecko w danym dniu położyć spać o zwykłej godzinie, nie przestawiając pory snu i czuwania. Karmienie dziecka można rozpocząć po całkowitym wybudzeniu się dziecka, zaczynając od podania płynów do picia.

Opracowała
dr n. med. Iwona Maruniak-Chudek