Synonimy
Wskazania do zabiegu
Każda wolna przepuklina pachwinowa powinna być zoperowana, możliwie jak najszybciej. Zabieg naprawczy niewielkiej przepukliny pachwinowej jest prostszy niż w przypadku przepukliny dużej i daje większą pewność, że choroba ponownie nie nawróci. Należy dążyć do zoperowania każdej przepukliny pachwinowej, gdyż niezależnie od jej wielkości, czasu trwania, wieku pacjenta i jego aktywności fizycznej i zawodowej zawsze istnieje ryzyko uwięźnięcia przepukliny, a więc stanu bezpośrednio zagrażającego życiu pacjenta
Uwięźnięcie przepukliny pachwinowej stanowi wskazanie do zabiegu operacyjnego w trybie ostrodyżurowym, w możliwie jak najkrótszym czasie od wystąpienia objawów. Są to zabiegi trudniejsze, obejmujące niejednokrotnie resekcję odcinka jelita uwięzionego w worku przepuklinowym, wykonywane u pacjentów nieprzygotowanych do operacji, obarczone dużo większym ryzykiem powikłań i wymagające dłuższego pobytu w szpitalu.
Przeciwwskazania do zabiegu
Brak zgody pacjenta na zabieg operacyjny
Ciężkie choroby ogólnoustrojowe, takie jak choroba niedokrwienna serca (dusznica bolesna), nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca, niewydolność krążenia, niedokrwistość, zaburzenia elektrolitowe, cukrzyca, niewydolność oddechowa wymagają szczególnego, czasem długotrwałego przygotowania pacjenta do zabiegu, rzadko jednak stanowią ostateczne przeciwwskazanie do leczenia operacyjnego. Sposób przygotowania do zabiegu i najlepszy moment do jego wykonania powinny być przedyskutowane między chirurgiem i leczącym pacjenta na stałe internistą (lekarzem rodzinnym)
Szczególnej uwagi wymagają pacjenci z ogromnymi przepuklinami pachwinowymi, tak zwanymi mosznowymi, które w worku przepuklinowym zawierać mogą znacznej długości odcinki jelita. Odprowadzenie takich przepuklin z powrotem do jamy brzusznej spowodować może znaczny wzrost ciśnienia śródbrzusznego, ucisk na przeponę i trudności w oddychaniu. Ta grupa pacjentów wymaga przed zabiegiem szczegółowej oceny wydolności oddechowej i dodatkowego przygotowania poprzez wykonywanie różnego rodzaju ćwiczeń oddechowych, a w przypadku otyłości zmniejszenia wagi ciała
Ropne lub zapalne choroby skóry i tkanki podskórnej w okolicy operowanej pachwiny muszą być przed zabiegiem wyleczone
W przypadku uwięźniętej przepukliny zabieg operacyjny ma na celu ratowanie życia pacjenta i w związku z tym praktycznie nie ma do niego bezwzględnych przeciwwskazań (choć oczywiście u części pacjentów obarczony jest podwyższonym ryzykiem powikłań)
Cel zabiegu
Operacja przepukliny pachwinowej ma na celu zlikwidowanie tej części otrzewnej, która wydobywa się poza granice jamy brzusznej tworząc worek przepuklinowy, a następnie zamknięcie ubytku we włóknisto-mięśniowych elementach ściany jamy brzusznej (tzw. wrót przepukliny). W przypadku uwięźniętej przepukliny należy szczególnie starannie ocenić zawartość worka przepuklinowego, a jeśli doszło do nieodwracalnego uszkodzenia znajdującego się tam i uciśniętego jelita (lub innego narządu jamy brzusznej), należy ten odcinek jelita (lub innego narządu) usunąć.
Przygotowanie
Operacja przepukliny pachwinowej nie wymaga szczególnego przygotowania pacjenta, a w niektórych ośrodkach pacjenci przyjmowani są do szpitala w dniu zabiegu. Przed operacją konieczna jest sześciogodzinna całkowita głodówka i nieprzyjmowanie żadnych napojów, a bezpośrednio przed zabiegiem kąpiel pacjenta i delikatne ogolenie nadmiaru owłosienia w okolicy operowanej pachwiny.
Opis zabiegu
Zabieg w zależności od stanu pacjenta, a także jego woli, wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym, przewodowym lub nawet miejscowym
Najbardziej rozpowszechnione są tak zwane tradycyjne metody operacyjne polegające na odtworzeniu ubytku włóknisto-mięśniowych elementów ściany jamy brzusznej przy pomocy własnych tkanek pacjenta. Najczęściej stosowane metody tej grupy zabiegów noszą nazwy pochodzące od nazwisk ich twórców: metoda Shouldice’a, metoda Bassiniego, metoda Kirschnera
Coraz większą popularność zdobywają sobie obecnie tak zwane metody beznapięciowe, w których ubytek ściany jamy brzusznej odtwarza się przy użyciu materiałów sztucznych. Są to wszczepiane w ubytek różnego rodzaju siatki i łaty wykonane z materiałów niewchłanialnych, które w opinii większości chirurgów skracają czas zabiegu i dają niemal stuprocentową pewność, że przepuklina nie pojawi się w tym miejscu po raz kolejny
Nowością w ostatnich latach jest tak zwana metoda Rutkowa, polegająca na zamknięciu ubytku w ścianie jamy brzusznej za pomocą specjalnego „korka” z niewchłanialnej siatki, mocowanego pod skórą tylko kilkoma szwami. Zabieg ten, wykonywany zwykle w znieczuleniu miejscowym, trwa w prostych przypadkach jedynie kilkanaście minut i umożliwia niemal natychmiastowy powrót pacjenta do pełnej aktywności fizycznej. Niestety, ze względu na wysoki koszt potrzebnej do tego zabiegu siatki, jest nadal mało rozpowszechniony w naszym kraju
Przebieg
W przypadku zabiegów wykonywanych w znieczuleniu ogólnym lub przewodowym pacjenta obowiązuje kilku- lub kilkunastogodzinny pobyt w łóżku, a następnie stopniowy powrót do pełnej aktywności fizycznej
Pobyt w szpitalu w przypadkach niepowikłanych nie trwa zwykle dłużej niż kilka dni, czasem możliwe jest wypisanie pacjenta do domu już następnego dnia po zabiegu operacyjnym
Powrót do pełnej aktywności w przypadku zabiegów wykonywanych metodami tradycyjnymi nie powinien trwać krócej niż trzy miesiące, kiedy to w miejscu ubytku w ścianie jamy brzusznej wytworzy się mocna włóknista blizna zabezpieczająca pacjenta przed nawrotem przepukliny
Po operacji przepukliny pachwinowej nie ma specjalnych zaleceń ani ograniczeń dietetycznych. Prawie zawsze możliwy jest też powrót do pełnej aktywności zawodowej
Możliwe powikłania
Nawrót przepukliny pachwinowej w tym samym miejscu spowodowany wrodzoną słabością tkanki łącznej, zbyt szybkim podjęciem dużego wysiłku fizycznego lub nieprawidłową techniką operacyjną
Krwiak w ranie pooperacyjnej lub w worku mosznowym (zwykle wchłania się w przeciągu kilku- lub kilkunastu dni)
Zakażenie rany pooperacyjnej
Typowe powikłania znieczulenia ogólnego lub przewodowego
Podpis
Opracował
lek. med. Robert Olewiński