23 listopada 2024r.
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
Emedica.pl - Internetowy serwis dla Pacjentów
 
Synonimy
Wskazania do zabiegu
Przeciwwskazania do zabiegu
Cel zabiegu
Przygotowanie
Opis zabiegu
Przebieg
Możliwe powikłania
Podpis
 
 
Resekcja jelita grubego
Synonimy  ->
Wycięcie jelita grubego
Powrót ↑
Wskazania do zabiegu  ->
  • W przeważającej większości przypadków jelito grube, a ściślej jego część, usuwa się w ramach leczenia raka tego narządu. W zależności od położenia guza nowotworowego wycinana jest określona część jelita, tak aby usunąć ewentualne przerzuty raka niewidoczne jeszcze gołym okiem. Wykonywane zabiegi obejmują: resekcję prawej lub lewej połowy jelita grubego (hemikolektomia) oraz resekcję środkowego lub końcowego odcinka jelita grubego
  • W przypadku lokalizacji raka w odbytnicy usuwa się jej większą część pozostawiając jednak końcowy odcinek, który po zeszyciu z jelitem grubym pozwala na wypróżnienia normalną drogą. Jeżeli guz nowotworowy położony jest w końcowym odcinku odbytnicy, trzeba ją usunąć w całości. Niestety nie ma wtedy możliwości przywrócenia prawidłowej drogi wypróżnień i chory oddaje stolec do specjalnego woreczka umocowanego na brzuchu
  • W przypadku gdy guz nowotworowy (rak) jest przyczyną mechanicznej niedrożności jelita grubego, zabieg jego usunięcia przeprowadza się zwykle w trybie ostrodyżurowym, a więc najczęściej już w pierwszym dniu pobytu chorego w szpitalu
  • Rzadziej przyczyną resekcji jelita grubego są niezłośliwe nowotwory tego narządu, zwane polipami. Wycinany odcinek jest wtedy zwykle znacznie krótszy, obejmując jedynie polip i jego bezpośrednią okolicę
  • Martwica jelita, powstała w wyniku niedokrwienia jego ściany w przypadku zatoru tętnicy krezkowej górnej, również jest wskazaniem do jego usunięcia. Są to z reguły odcinki długie, a sam zabieg jest w tym przypadku bardzo niebezpieczny
  • Uchyłkowatość jelita grubego z nawracającymi stanami zapalnymi uchyłków lub guz zapalny powstały w okolicy uchyłka stanowią niekiedy wskazanie do usunięcia części jelita objętej chorobą
  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego, w przypadku gdy ostre objawy (krwista biegunka z postępującym odwodnieniem i wyniszczeniem pacjenta) nie ustępują mimo intensywnego leczenia farmakologicznego, stanowi wskazanie do resekcji całego jelita grubego. Zabieg ten, choć rozległy i niebezpieczny, powoduje zawsze całkowite ustąpienie dolegliwości i pełne wyleczenie, gdyż choroba prawie nigdy nie nawraca. Dzięki wykonywanym po upływie kilku miesięcy dodatkowym zabiegom operacyjnym zwykle udaje się przywrócić prawidłową czynność odbytu i po przejściowym okresie oddawania stolca do umocowanego na brzuchu woreczka, chory może wypróżniać się fizjologiczną drogą
    • Powrót ↑
    Przeciwwskazania do zabiegu  ->
  • Brak zgody chorego na leczenie operacyjne
  • Ciężki stan ogólny chorego. Ciężkie choroby ogólnoustrojowe, takie jak choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca, niewydolność krążenia, niewydolność oddechowa, mogą znacznie zwiększać ryzyko powikłań okołooperacyjnych. W przypadku choroby nowotworowej (raka) jelita jest to jednak zabieg ratujący życie chorego i należy starać się go do niego przygotować, co zwykle jest wcześniej czy później możliwe. U chorych z niedrożnością jelita grubego, ostrym niedokrwieniem jelita lub epizodem wrzodziejącego zapalenia jelita grubego o ciężkim przebiegu, nie traci się czasu na planowe przygotowanie do zabiegu i operację przeprowadza się natychmiast, świadomie podejmując związane z nią ryzyko
    • Powrót ↑
    Przygotowanie  ->
  • Konieczne jest wyrównanie wszelkich nieprawidłowości i chorób ogólnoustrojowych
  • Staranna diagnostyka przedoperacyjna ma na celu jak najlepsze zaplanowanie zabiegu przez chirurga
  • Ważne jest zabezpieczenie dla pacjenta odpowiedniej ilości krwi i osocza, gdyż resekcja jelita grubego wiązać się może z utratą dość dużej ilości krwi
  • Przez dzień lub dwa dni przed zabiegiem głodówka, a przez ostatnie sześć godzin nieprzyjmowanie także żadnych płynów. W tym czasie konieczne jest jak najlepsze oczyszczenie jelita grubego z półpłynnej treści kałowej za pomocą specjalnych środków przeczyszczających i lewatywy. W przypadku operacji wykonywanych ze wskazań nagłych (ostrodyżurowych) nie ma możliwości przygotowania pacjenta do zabiegu w opisany sposób
  • Bezpośrednio przed zabiegiem zleca się kąpiel i staranne usunięcie zbędnego owłosienia
  • Rozmowa z chirurgiem w przeddzień operacji pozwala wyjaśnić wszelkie wątpliwości pacjenta i ułatwia mu przygotowanie się psychiczne do zabiegu
    • Powrót ↑
    Opis zabiegu  ->
  • Resekcja jelita grubego przeprowadzana jest zawsze w znieczuleniu ogólnym (narkoza)
  • Bezpieczne przeprowadzenie zabiegu wymaga zwykle wykonania na przedniej stronie jamy brzusznej dużego cięcia, które zwykle przebiega pionowo w dół, w linii środkowej brzucha lub kilka centymetrów w bok od pępka
  • Operacja jest długa, trwa nawet do kilku godzin
  • W czasie zabiegu chirurg zamyka (podwiązuje) wszystkie naczynia krwionośne (tętnice i żyły), które zaopatrują odpowiedni odcinek jelita, a następnie usuwa go w całości
  • Po wycięciu odcinka jelita grubego zwykle możliwe jest zeszycie (zespolenie) końców obu pozostałych części jelita – bliższego i dalszego – i odtworzenie prawidłowej ciągłości przewodu pokarmowego
  • Niekiedy, z różnych przyczyn nie można zeszyć pozostałych końców jelita i niezbędne jest wyprowadzenie końca odcinka bliższego ponad skórę i wytworzenie tak zwanego sztucznego odbytu (stomia). W tym przypadku chory oddaje po zabiegu stolec do specjalnego, mocowanego do skóry woreczka, który można po napełnieniu samodzielnie wymieniać. Wbrew pozorom nie jest to bardzo trudne i pozwala choremu na prowadzenie całkowicie normalnego trybu życia, pełną aktywność zawodową i uprawianie sportu. Rozwiązywanie wszystkich związanych ze sztucznym odbytem problemów ułatwiają chorym specjalne poradnie dla osób ze stomią działające we wszystkich ośrodkach akademickich i w wielu innych dużych szpitalach
  • Do niedawna końce jelita zeszywano zawsze ręcznie. Obecnie zespolenie dwóch końców jelita wykonać można przy pomocy tak zwanego staplera, który łączy je specjalnymi zszywkami (działając w sposób zbliżony do najzwyklejszego zszywacza do papieru), albo też stosując rodzaj szczególnego zatrzasku, który po zagojeniu się jelita ulega całkowitemu strawieniu. Obie te metody, choć stosunkowo drogie, stają się coraz bardziej rozpowszechnione, gdyż pozwalają skrócić czas zabiegu i wykonać bezpieczne zespolenie nawet w trudnych technicznie warunkach
    • Powrót ↑
    Przebieg  ->
  • Po zabiegu pacjent powraca na oddział chirurgiczny, choć czasami, jeśli jego stan tego wymaga, może pozostać przez kilka dni w oddziale intensywnej opieki medycznej lub na sali pooperacyjnej
  • Pierwszy dzień lub dwa pacjent spędza w łóżku, wykonując zalecone przez lekarzy i rehabilitantów ćwiczenia oddechowe i ruchowe. W ciągu następnych dni pacjent zaczyna chodzić i, o ile nie wystąpią żadne powikłania, stopniowo powraca do normalnej aktywności
  • Całkowita głodówka obowiązuje aż do powrotu prawidłowej funkcji jelit, co zwykle trwa około 4-5 dni. Do tego czasu całe zapotrzebowanie pacjenta na energię i substancje niezbędne do życia uzupełniane jest przy pomocy kroplówek. Po tym okresie rozpoczyna się stopniowo karmienie i pojenie pacjenta, aż do przywrócenia diety sprzed operacji
  • Po wyjściu ze szpitala konieczny jest mniej więcej miesięczny okres rehabilitacji, po którym pacjent, o ile nie wymaga dalszego dodatkowego leczenia, może zwykle wrócić do pracy zawodowej
  • Część pacjentów po usunięciu raka jelita grubego wymaga dodatkowego leczenia w oddziałach onkologicznych. Obejmuje ono chemioterapię lub radioterapię (naświetlania) i zwiększa szanse na pełne wyleczenie choroby nowotworowej
    • Powrót ↑
    Możliwe powikłania  ->
  • Krwawienie po zabiegu operacyjnym, które niejednokrotnie wymagać może powtórnego zabiegu
  • Nieszczelność lub rozejście się zespolenia jelitowego z wyciekiem treści jelitowej do wnętrza jamy otrzewnej, wymagające powtórnego zabiegu operacyjnego
  • Zapalenie otrzewnej w wyniku zanieczyszczenia jej treścią jelitową podczas zabiegu
  • Zapalenie płuc lub zakrzepowe zapalenie żył głębokich (szczególnie często u pacjentów w podeszłym wieku albo takich, którzy nie wykonują zaleconych ćwiczeń ruchowych i oddechowych lub zbyt późno po zabiegu rozpoczynają chodzenie)
  • Zakażenie lub opóźnione gojenie rany pooperacyjnej
    • Powrót ↑
    Podpis  ->
    Opracował
    lek. med. Robert Olewiński
    Powrót ↑

    Nota prawna


    Prezentowane strony mają charakter edukacyjny. Ogólne informacje na temat chorób i zasad postępowania w żadnym stopniu nie zastępują fachowej porady lekarskiej. Pomimo rygorystycznego przestrzegania ogólnie przyjętych zasad tworzenia serwisów medycznych ustalonych przez Health on the Net Foundation i weryfikacji prezentowanych treści przez uznane Autorytety medyczne, twórcy serwisu nie biorą żadnej odpowiedzialności, ani pośredniej ani bezpośredniej, za sposób wykorzystania i interpretowania informacji zawartych w serwisie.

     

    Ostatnia aktualizacja: 10 lutego 2013 roku

    Wszelkie prawa zastrzeżone © emedica.pl 2001-2013

    certyfikatStosujemy się do standardu HONcode dla wiarygodnej informacji zdrowotnej -
    sprawdź tutaj.